به گزارش راهبرد معاصر؛ این روزها بحث پیرامون شکستن انحصار تدریس زبان انگلیسی در سطح جامعه بسیار مطرح است. شماری از دلسوزان نظام فرهنگی، ضمن عدم مخالفت با تدریس زبان انگلیسی، خواستار تدریس شماری دیگری از زبان های بین المللی در مدارس ایرانی هستند.
حجت الاسلام علی ذوعلم با حضور در برنامه تلویزیونی پرسشگر با بیان اینکه باید عمیق تر به موضوع ناکارآمدی آموزش زبان انگلیسی نگریست گفت: تعداد ۱۱ هزار و ۵۰۰ آموزشگاه برای این تعداد دانش آموز زیاد نیست. فقط شش میلیون دانش آموز در متوسطه داریم. اگر میانگین در هر آموزشگاهی ۲۰۰ دانش آموز مشغول به آموزش باشند میتوان گفت سرجمع کمتر از ۵ درصد دانش آموزان ما به آموزشگاه زبان میروند. ضمن آنکه وجود آموزشگاهها بد نیست، زیرا کمک میکند تا دانش آموزان تقویت شوند و خدمات دریافت کنند.
وی افزود: اما مشکل آنجاست که چرا همه دانش آموزان امکان حضور ندارند و باید به عدالت آموزشی توجه کنیم. از سوی دیگر باید دید رسالت و ماموریت آموزش و پرورش در انتقال دروس مختلف چقدر است؟.
رئیس سازمان پژوهش و برنامهریزی آموزشی با اشاره به اینکه ای کاش به آن اندازه که روی زبان انگلیسی توجه داریم روی آموزههای اخلاقی و آداب و مهارت های سبک زندگی، هنر و تفکر نیز دغدغه داشتیم گفت: توجه متوازن و متعادلی روی همه ساحت ها و حوزه های یادگیری وجود ندارد.
ذوعلم افزود: نکته قابل تامل دیگر این است که بسیاری از داوطلبان آموزشگاهها، دانش آموزان مدارس غیردولتی اند و یک دلیل آن برخورداری مالی است. البته که آموزش زبان در مدارس غیردولتی هم به معنای مستغنی شدن دانش آموزان در زبان خارجی نیست.
وی با بیان اینکه حدود ۴۰۰ ساعت آموزش رسمی زبان خارجی در دوره تحصیل داریم گفت: آیا میزان و ساعات آموزشی در ۱۱ حوزه یادگیری یکسان است؟ قطعا آموزش زبان از کیفیت لازم برخوردار نیست. مطالعه ابعاد مختلف ناکارآمدی آموزش زبان انگلیسی، جای بحث دارد.
رئیس سازمان پژوهش و برنامهریزی آموزشی در پاسخ به پرسشی درباره گردش مالی ۱۴۵ میلیارد تومانی آموزشگاههای زبان در هر ترم گفت: امروز سهم آموزش و پرورش از بودجه سالانه حدود ۴ درصد است در حالی که در برخی کشورها به ۱۵ درصد می رسد. آیا مگر کیفیت زبان فارسی ما از زبان خارجی بالاتر است؟ آموزش زبان فارسی دچار چالش جدی است در حالی که نزدیک ۵۰ درصد مناطق ما دوزبانهاند و آنجا آموزش زبان فارسی به شدت دچار ضعف است و یکسری دلایلی مانع پاسداری از زبان فارسی که زبان آموزش رسمی است، میشود تا جایی که ممکن است برخی دانش آموزان ما نتوانند تا ششم دبستان به فارسی صحبت کنند.
وی ادامه داد: باید بیش از دغدغه زبان خارجی، چندین جلسه در این برنامه صرف زبان فارسی شود. مگر اهمیت درس های دیگری چون هنر کمتر از زبان خارجی است؟. دچار چالش در کل کیفیت آموزش هستیم که باید به آن بپردازیم. ضمن آنکه زبان خارجی در دانشگاهها و آموزش عالی نیز دچار چالش است. اگر مسائل ما اولویت گذاری نشود و به ریشه ها نپردازیم یک مرتبه مسائلی چون زبان خارجی پررنگ و در شبکه های مجازی دست به دست میشود.
وی تامید کرد: با اینکه زبان انگلیسی را از دبستان شروع کنیم مخالفم زیرا مبتنی بر واقعیت نیست و جز ایجاد بحران و تبعیض بیشتر، ثمری نخواهد داشت. دبیر زبان انگلیسی در متوسطه بسیار کم داریم. اگر قرار باشد آموزش زبان از دوره ابتدایی شروع شود همه مدارس نمی توانند معلم زبان داشته باشند. باید به همین دلیل به ۴۰۰ ساعت آموزش، کیفیت بدهیم. اکنون ساعات آموزش دروس از ۹۰ به ۷۰ دقیقه و هفتههای آموزشی ما به جای ۳۵ به ۲۸ هفته هم میرسد.
ذوعلم ادامه داد: با این شرایط، برنامه درسی که تدوین کردهایم عملا به طورکامل قابل اجرا نیست. اگر کیفیت و زمان آموزش را بهبود دهیم کیفیت آموزش زبان هم دوبرابر میشود. به مدیران کل استان ها هم تاکید میکنم تلاش کنند که ۹۰دقیقههای آموزش برای هر دروس کامل اجرا شود. دچار چالش جدی کیفیت هستیم و باید آن را درمان کنیم.
معاون وزیر آموزش و پرورش با بیان اینکه نمایندگان ارائه دهنده طرح رفع انحصار از آموزش زبان خارجی میخواستند از ظرفیت جامعه برای بهبود آموزش استفاده کنند گفت: این نکته خوبی است و استفاده از ظرفیت های دیگر برای تعمیق آموزش خوب است.
وی تاکید کرد: اما قطبی کردن آموزش صحیح نیست. وجود آموزشگاه های زبان برای ارتقای زبان آموزی خوب است اما نکته اش این است که مبادا بچه های بااستعداد که تمکن مالی ندارند محروم شوند که آموزش و پرورش باید کمک کند.